Trafo bakımı, enerji iletim sisteminin vazgeçilmez bir parçasıdır. Elektrik enerjisinin güvenli ve kesintisiz bir şekilde iletilmesini sağlayan transformatörlerin sağlıklı ve verimli bir şekilde çalışabilmesi için düzenli olarak bakım yapılması gerekmektedir. Bu makalede, trafo bakımının ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve nasıl gerçekleştirildiğini ele alacağız.
Trafo bakımına başlamadan ilk önce özel güvenlik tedbirleri alınarak yapılması gerekmektedir. Elektrik şebekesinden ayırmadan ve fazların, ana noktanın topraklanması yapılmadan trafo kabinine girilmesi tehlikelidir. Bu yüzden trafo şebeke sisteminden ayrılır. Yüksek gerilim kontrol kalemi ile fazlar sırayla kontrol edilir. Jeneratör beslenmesinden dolayı trafoya tersten enerji verebilir. Trafonun yüksek gerilim tarafı ve alçak gerilim tarafı toprak bağlantıları yapmak doğru bir yöntemdir.
En az 1 yılda 1 kez olacak şekilde bakım ve gerekli kontrollerin yapılması sistemin, trafonun, beslediği şebekenin veya otellerin verimliliği, güvenliği ve stabilizesi yönünden önem arz eder. Elektrik enerjisinin sağlanması, sistemin beslenmesi elektrik makinelerinin çalışabilmesi için gerekli trafolar elektrik makinelerin açısından büyük önemi vardır.
Trafoların büyüklüğü gücüne göre belirlenir. Güce göre sargı sayısı, kalınlığını ve kaç litre yağ dolumu hesaplanır. Trafo yağının görevleri ise 2 tanedir.
Transformatörler, enerjinin iletimindeki kritik bir rol oynar. Ancak zaman içinde yıpranabilirler ve verimlilikleri azalabilir. İşte trafo bakımının neden önemli olduğu:
Düzenli bakım, transformatörlerin verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Temizlenmemiş veya bakım yapılmamış bir transformatör, enerji kayıplarına neden olabilir ve performansı düşebilir. Bakım ile enerji kaynakları daha etkili kullanılır.
Bir transformatörün düzenli olarak bakımı, elektrik arızalarını ve yangın riskini azaltır. Sızıntılar veya izolasyon sorunları erken tespit edilerek ciddi güvenlik sorunları önlenebilir.
Trafo bakımı, uzmanlar tarafından belirli adımlarla gerçekleştirilir. İşte trafo bakımının temel adımları:
Transformatörün dışarıdan gözlemlenerek herhangi bir görsel hasar veya sızıntı tespit edilir.
Transformatör yağının kimyasal analizi yapılır. Yağdaki anormallikler, içsel sorunları işaret edebilir.
Transformatörün izolasyon direnci test edilir. İzolasyonun bozulması durumunda ciddi arızalar meydana gelebilir.
Transformatör temizlenir ve soğutma sistemleri kontrol edilir. Fazla kir veya tıkanıklık, ısı dağılımını etkileyebilir.
Temel olarak 3 çeşit trafo bakımı vardır. Bunların bakımları düzgün sistematik plan üzerinden profesyonel ekip tarafından trafo bakımları yapılması gerekmektedir.
Günlük trafo bakımında faz bakım testi ve kontrolü yapılmaktadır. Trafonuzda günlük olarak yapmanız gereken bakımlar şunlardır:
Düzenli olarak yaptırmanız halinde trafonuzun ömrü uzayacaktır. Sizi veya işletmenizde mali ve can kayıplarından koruyacaktır.
Bir trafo bakımı yaparken kontrol devresini soğutmak için kullanılan ekipmanların kontrolleri yıllık olarak yapılmalıdır.