Öncelikle trafo nedir? Ne işe yarar bunu açıklayalım. Trafonun tam adı transformatördür. Normalde İngilizce bir terim olan “transformatör” kelimesinden evrilerek trafo olmuştur. Elektrik enerjisini artırıp çoğalmasına veya azaltıp düşürmeye işine yarar. Bu işi isteğimize göre arttırıp, azaltır. Aynı zamanda elektriksel bir devre elemanına verilen isimdir. Trafolar hayatımızın her yerinde kullanılıyor hatta cep telefonlarımızın şarj aletleri bile birer trafodur. Trafo bakımını düzenli yaptırmamak geri dönüşü olmayan sonuçlar verebilir örneğin trafo tamir edilemeyecek şekilde bozulabilir ve yangın, patlama riski ortaya çıkabilir. Fabrika, enerji tesisleri gibi tehlikeli tesislerde trafo bakımlarının düzenli yapılması tesis için bir zorunluluktur İşlemi işin ehli, deneyimli ve uzman elektrik mühendisi kontrolü altında yetkili personeller tarafından yapılır. Trafo bakımı ve kontrolüne başlamadan önce gerekli güvenlik önlemleri alınmalı oluşabilecek herhangi bir kazayı önceden engellemek gerekmektedir. Trafo bakımına başlamadan hemen önce elektriği tamamen kapatmalı yani trafo şebekeden tamamen ayrılmalıdır ve gerekli topraklama işlemlerini yapmak gerekmektedir aksi takdirde sonu ölüm ile bitecek kazalar ortaya çıkabilir. İlk olarak elektrik kesip, topraklama işlemlerini yaptıktan sonra fazların hepsini birer birer kontrol edilir. Trafonun hem yüksek gerim tarafı hem de alçak gerim tarafı topraklandığından emin olmak gerekir aksi takdirde trafo bakımında sıkıntılar çıkabilir (Örneğin trafoya tersten enerji gelmesi). Günlük, aylık, yıllık yapılması gereken trafo bakımları vardır sırayla yazmak gerekirse:
Soğutucu hava fanları ve diğer parçalar yılda en az bir kere kontrol edilmesi incelenmesi gerekmektedir.
Elektrik trafosunun tüm hava ve borularının nazikçe temizlenmesi gerekmektedir.
Trafonun yağ durumu incelenmelidir. Nem içeriği ve elektrik dayanımı (BDV) için test edilmeli ve yağ kalitesi düşmüş ise değiştirilmesi gerekmektedir.
Trafo, elektrik enerjisini farklı gerilim seviyelerine dönüştürmek için kullanılan önemli bir cihazdır. Bu nedenle, elektrik tesislerinin düzgün çalışması için trafo bakımı hayati önem taşır.
Trafo düzenli olarak bakım gerektiren bir cihazdır. Düzenli bakım, trafonun verimli çalışmasını sağlar ve beklenmedik arızaların önüne geçer.
Trafo üzerindeki görsel kirlilik, pas veya fiziksel hasar gibi unsurlar gözlemlenir. Gerekli temizlik işlemleri gerçekleştirilir.
Trafo yağ seviyeleri düzenli olarak kontrol edilmelidir. Düşük yağ seviyeleri, trafo için potansiyel bir tehlike oluşturabilir.
Elektriksel ölçümler ve testler, trafo içindeki bileşenlerin sağlıklı çalıştığını doğrulamak için yapılır.
Trafo soğutma sistemleri kontrol edilir. Aşırı ısınma riskini azaltmak için soğutma sistemleri etkin bir şekilde çalışmalıdır.
Düzenli bakım, beklenmedik arızaların ve kesintilerin riskini azaltır, böylece sürekliliği sağlar.
Bakımlı trafo, daha az enerji kaybıyla daha yüksek verimlilik sağlar, böylece enerji maliyetlerini düşürür.
Düzenli bakım, trafonun ömrünü uzatır ve yatırımın uzun vadeli geri dönüşünü sağlar.
Trafo bakımı, uzman ekipler tarafından yapılmalıdır. Uzmanlar, doğru ekipman ve bilgiyle bakımın güvenliğini sağlar.
Trafo bakımı için sertifikalı teknik personel tercih edilmelidir. Teknik bilgi ve deneyim, başarılı bir bakımın temelidir.
Trafo, artan arızalar ve maliyetli tamirlerle karşı karşıya kalıyorsa veya verimliliği düşüyorsa değiştirilmelidir.
Düzenli trafo bakımı, trafonun ömrünü uzatır ve gereksiz değişim maliyetlerini engeller.
Trafo bakımı, elektrik tesislerinin güvenli ve verimli çalışmasını sağlamak için vazgeçilmez bir adımdır. Düzenli bakım, arızaları önceden tespit ederek kesintileri azaltır, enerji verimliliğini artırır ve trafonun ömrünü uzatır. Profesyonel ekiplerle çalışarak ve düzenli bakım programları oluşturarak, elektrik tesislerinin sağlam altyapısını korumak mümkündür.